Er is een kritische tijd aangebroken voor de ooievaars. De eerste kuikens kruipen de komende dagen uit het ei. Als mensen nu de oudervogels voeren gaan de jonge ooievaartjes dood!

Bij vijf nesten waarop in Amsterdam ooievaars broeden kruipen de komende dagen de eerste jongen uit het ei. De kuikens zijn heel kwetsbaar. Als de oudervogels niet het goede voedsel aanvoeren gaan de jongen dood.

Ooievaars zijn trouwe ouders die uitstekend in staat zijn om zonder hulp van mensen voor hun jongen groot te brengen. Zowel de man als de vrouw broeden en zorgen beiden voor de jongen. Er blijft altijd een oudervogel op het nest om de jongen warm te houden. Terwijl de andere ooievaar op voedseltocht gaat. In het begin krijgen de jongen vooral massa’s regenwormen en grote insecten te eten. Dat is prima opfokvoer dat in grote hoeveelheden in de biotoop te vinden is.

Ooievaars zijn vleeseters. Om te groeien hebben ze natuurlijke eiwitten nodig. Het darmstelsel van de jonge kuikens is erg gevoelig voor verkeerde voedingsstoffen. Voedingsmiddelen die voor mensen bestemd zijn zoals boterhamvlees, afgeprijsde gehaktballetjes, resten van barbecue, maar ook voer voor huisdieren is niet geschikt voor ooievaars. Als het publiek het aan de oudervogels voert en de jongen het daardoor binnenkrijgen komen ze te overlijden. Dat geldt ook voor eendagskuikens die wel als huisdierenvoer gebruikt worden. Vooral brood is dodelijk voor de jongen. Brood bestaat uit granen. Dat zijn plantaardige stoffen die ooievaars niet kunnen verteren. Het veel te korte darmstelsel van de vogels is er niet op berekend en de jongen sterven. (Denk er maar aan dat een koe die door haar verschillende magen plantaardige voedsel kan herkauwen.)

Niet voeren! Foto: Paul Koene

Al de in Amsterdam levende ooievaars hebben inmiddels een biotoop opgebouwd waar ze voldoende prooidieren vinden om groot te brengen. Hun nesten bouwen bij voorkeur in een menselijke omgeving. Soms zelfs midden in de stad. De plekken waar voedsel wordt gezocht kunnen zich op een grote afstand van het nest bevinden. Zo’n foerageertocht kan wel anderhalf uur duren. Als de krop gevuld is met prooidieren vliegt de ooievaar terug naar het nest. Waar de partner hem met enthousiast geklepper ontvangt. Na een uitgebreid begroetingsritueel braakt de de thuiskomende ooievaar het in de krop opgeslagen voedsel uit op de bodem van het nest. De jongen kunnen het dan zelf oppikken.

Na een poosje vlijt de thuiskomer zich gerieflijk over de jonge kuikens om deze warm te houden. Daarna is de andere oudervogel aan de beurt om voedsel te gaan zoeken. En vliegt van het nest om veel verder in het landschap neer te strijken en naar prooien te zoeken.

Aan omwonenden van ooievaarsnesten en parkbezoekers een dringend verzoek. Voer de ooievaars nooit! Gebeurt dat wel dan heeft dat de dood van de jonge kuikens tot gevolg. Spreek ook andere mensen aan als u ziet dat deze de ooievaars voeren. Leg daarbij uit dat hun gedrag er de oorzaak van is dat de jonge ooievaars dood gaan.

Mat Janssen