Zijn er nu wel of geen ooievaarskuikens op een nest

We zijn nu in een spannende periode van het broedseizoen aangeland. Na een broedtijd van 33 dagen zijn de eieren uitgekomen. De eerste weken daarna zijn de jonge kuikens meestal nog niet te zien.

De oudervogels zijn beurtelings op het nest of zoeken voedsel voor zichzelf en de jongen. Zowel het mannelijk als het vrouwelijke dier vervullen beide functies. In menselijke termen zijn ooievaars heel geƫmancipeerde dieren. In de beginperiode nadat de eieren zijn uitgekomen zit de ooievaar van de nestdienst vlak op het nest om de kuikens warm te houden. Dit is vooral bij koud weer het geval. Naarmate de jonge kuikens groeien gaat zij/hij als de temperatuur hoger is rechtop staan. En geeft de jonge kuikens daarmee wat schaduw.

Doordat een nest meestal hoog op een paal staat of meer natuurlijk in een boom gebouwd is duurt het meestal een poos eer de jonge ooievaartjes van beneden af te zien zijn. Voor de menselijke toeschouwer zijn de eerste weken na het uitkomen van de eieren een spannende periode. Zijn er nu wel of geen jongen op het nest? Om daar achter te komen kun je letten op gedrag van de ooievaars tijdens de wissel.

Als de ooievaar die op voedseltocht is genoeg prooidieren heeft opgegeten en in zijn krop heeft opgeslagen keert deze terug naar het nest. Er vindt dan met veel, geklepper met de snavels een uitgebreide begroetingsceremonie plaats van de beide oudervogels. Daarna gaat de thuiskomer het voedsel dat in de krop is opgeslagen voor de jongen opbraken. De ooievaar gaat dan met zijn kop naar beneden staan en in de hals zijn golvende bewegingen waar te nemen. De jongen pikken de uitgebraakte prooidieren zelf op van de bodem van het nest. Vertoont de thuiskomende ooievaar dit gedrag, dan is het vrijwel zeker dat er jongen op het nest zijn. Als de jongen al wat groter zijn geworden is te zien hoe ze bij de thuiskomen bedelen. De kopjes met opengesperde snaveltjes van de donker gekleurde jongen kun je dan boven de rand van het nest zien uitkomen.

Gedurende de broedtijd is er overdag dus altijd maar een van de twee ooievaars op het nest aanwezig. Behalve gedurende de korte tijd van de wissel als de beide ouders van functie wisselen. De thuiskomer neemt de nestdienst over en de andere ooievaar verlaat na een paar minuten het nest om op foerageertocht te gaan.

De beide oudervogels slapen wel ’s nachts wel samen op het nest. Als de jongen erg groot zijn geworden en er ontstaat ruimtegebrek, dan slaapt een of beide ouders soms ook ergens in de buurt van het nest.

Mat